Kabanata 6
Paggunita sa Nakaraan
Makalumang pagkakasulat
Catiualà aco,t, ang iyòng carictán
capilas nang Lañgit anaqui matibay,
tapát ang púsò mo,t, dî nagunamgunam
na ang pag lililo,i, na sa cagandahan.
Hindî co acalang iyóng sa-sayañgin
maraming lúhà mong guinugol sa aquin
taguring madalás na acó ang guiliu,
muc-hâ co ang lunas sa madláng hilahil.
Di cong acó Poo,i, utusang mang-gúbat
nang Hari mong Amá sa alín man Ciudad
cong guinagauá mo ang aquing saguisag
dalauá mong matá,i, nanalong nang perlas?
Ang aquing plumage cung itinatalî
nang parang corales na iyóng dalirî
buntóng hihiñgá mo,i, naquiqui-ugalî
sa quilos nang guintóng ipinananahî.
Macailan Laurang sa aqui,i, iabot,
basâ pa nang lúhà bandang isusuut,
ibinibigay mo ay nag hihimutóc
tacot masugatan sa paquiquihamoc.
Baluti,t, coleto,i, dî mo papayagan
madampi,t, malapat sa aquing catao-an
cundî tingnan muna,t, bacâ may calauang
ay nañgañganib cang damit co,i, marumhán.
Sinisiyasat mo ang tibay, at quintáb
na cong sayaran man nang tagá,i, dumulás
at cong malayò mang iyóng minamalas
sa guitnâ nang hokbo,i, makilalang agád.
Pahihiasan mo ang aquing turbante
nang perlas topasio,t, maningníng na rubé,
bucód ang magalao na batóng diamante
púnô nang ñgalan mong isang letrang L.
Hangang aco,i, uala,t, naquiquipag-hámoc
nang aapuhap ca nang pang aliu loob;
manalo man aco,i, cun bagong nanasoc
naquiquita mo na,i, may dalá pang tácot.
Boong pañganib mo,i, bacâ nagca sugat
di maniniualà cundi masiasat
at cung magcagurlís nang muntî sa balát
hinuhugasan mo nang lúhang nanatác.
Cung aco,i, mayroong cahapisang muntî
tatanuñgin moná cun anó ang sanhî,
hangang di malining ay idinarampî
sa mga muc-ha co, ang rube mong lábî.
Hindî ca tutugot cundî matalastás,
cacapitan monang mag bigla nang lúnas,
dadalhin sa jardi,t, doon ihahanap,
nang ica-aaliu, sa mga bulaclác.
Iyong pipitasín ang lalong mariquít
dini sa li-ig co,i, cúsang isasabit
tuhog na bulaclac sadyáng saglit-saglit,
pag-uupandín mong lumbay co,i, mapacnít.
At cun ang hapis co,i, hindî masauatâ
sa pilic-matá mo,i, dadáloy ang lúhâ
na pasaán ñgayón ang gayóng arugâ
sa dalá cong sáquit ay di i-apulâ?
Halina Laura,t, aquing cailangan
ñgayon, ang liñgap mo nang naunang arao,
ñgayón hinihiñgî ang iyong pag-damay;
ang abáng sintá mo,i, na sa camatayan.
At ñgayóng malaqui ang aquing dálitâ,
ay dî humahanap nang maraming lúhâ,
sucat ang capatác na maca-apulâ
cun sa may pag sintang púsò mo,i, mag mulâ.
Catao-ang co,i, ñgayón siyasatin, ibig,
tigní ang súgat cong dí gauâ nang cáliz
hugasan ang dugóng nanálong sa guitguít
nang camay co, paa,t, natataling li-ig.
Halina, irog co,t, ang damít co,i, tingnán,
ang hindî mo ibig dampioháng calauang
calaguín ang lubid, at iyong bihisan,
matinding disa co,i, nang gumaán-gaán.
Ang m~ga matá mo,i, cun iyóng ititig
dini sa anyô cong sadlacan nang sáquit
upanding mapiguil ang tacóng mabilís
niyaring abáng búhay sa icapapatíd.
Uala na Laura,t, icao nañga lamang
ang macalulunas niyaring cahirapan;
damhín nang camay mo ang aquing catauan,
at bangcay man aco,i, mulíng mabúbuhay!
Ñguní ¡sa abáco! ¡ay sa laquing hirap!
ualâ na si Laura,i, laquing tinatauag!
napalayo-layo,t, di na lumiliyag,
ipinag cánolò ang sintá cong tapát.
Sa ibang canduñga,i, ipinagbiyayà
ang púsong aquin na, at aco,i, dinayá
boóng pag-ibig co,i, ipinan~ganyaya
linimot ang sintá,t, sinayang ang luhá.
Alin pa ang hirap na dî na sa aquin?
may camatayan pang dîco dadamdamín?
ulila sa Amá,t, sa Ináng nag-angquin,
ualang kaibiga,t, linimot ng guiliu.
Dusa sa puri cong cúsang siniphayò,
palasong may lasong natiric sa púsò;
habág sa Amá co,i, túnod na tumimo;
aco,i, sinusunog niyaring panibughò.
Ito,i, siyang una sa lahat ñg hirap,
pag dayà ni Laura ang cumacamandág
dini sa búhay co,i, siyang magsa-sadlac
sa lingiñgang la-án ng masamáng palad.
O conde Adolfo,i, ilinapat mo man
sa aquin ang hirap ñg sangsinucuban,
ang cabañgisan mo,i, ipinasalamatan,
ang púsò ni Laura,i, cong hindî inagao.
Dito nag-himutóc ng casindac-sindác
na umaaliñgao-ñgao sa loob ñg gúbat
tinangay ang diua,t, caramdamang hauac
ñg buntóng hiniñga,t, lúhang lumagaslás.
Sa púno ñg cahoy ay napa-yucayoc,
ang li-ig ay supil ñg lúbid na gapos,
bangcay na mistula,t, ang culay na buroc
ñg caniyang muc-ha,i, naguing puting lubós.
Makabagong pagkakasulat